Friday, June 22, 2007

דער אלטער מנשה



I've had this tape of Chazzen Mordche Hershman for a while now, but never really paid attention to this song. It's somewhat difficult to listen to, with the old Mono sound and his high-pitched voice, but I think I got it. Now, with the help of Google and some Yiddish websites, I think I pieced together the whole song, and even figured out the Russian words that some versions have. Hershman does sing it with a Ukranian accent, using Vi in place of Vu, and Broocheh in place of Brochoh. I used the Zemerel website of Yiddish Songs for some of the Russian Words, as well as The YiddishLyrics blog for the Yiddish fonts and lyrics. For some reason, on the Zemerel website they classify this as a song of "suffering," failing to realize that although it may be partially about suffering, the main point here is the trust in Hashem that Der Alter Menashe has, and how he doesn't allow his financial situation to keep him from learning Hashem's Heylige Teyreh.

איז געזעצן ביי דער גמרא דער אלטער מנשה
און געלערנט מיט התלהבות
קומט צו גיין זיין ווייב זלאטע
און פרעגט אים א קשיא
?וואו נעמט מען אויף שבת
ניטא קיין ברויט
נו וואס פאר א חידוש
ניטא קיין חלה
קיין וויין אויף קידוש
(ניעטו מעני, ני וואדקו ס'אחידוש)
(ניעט ני בולקי, ני חאלי נא קידוש)
אפשר איז א סברא
פארמאך די גמרא
און גיין ערגעץ בארגן
א פאר גראשן אויף מארגן
ווייל פון דיין לערנען מיט התלהבות
!וועט ניט זיין אויף שבת
(טאק ני בודיעט נא שבת)


לערנט ווייטער דער אלטער מנשה
מה תיקנת? – ס'איז א שווערע קשיא
ווייל קושאט כאטשעטסא
אי קושאט טרעבא
אי קושאט נוזשנא
טא וואזשע זאל מען זאגן
א תירוץ אויף מארגן

ענטפערט זיין ווייב, זלאטע
מנשה מנשה
דו ביסט דאך א טאטע!
מיר האבן דאך צוויי טעכטער שוין ראוי לברכה
און וויי,(סלאווא באגא) דער ג-ט צו דאנקען
א כבוד פאר דער גאנצער משפחה
און דו דער גרויסער למדן האסט גאר פארגעסן
אז ס'איז נישטא אויף קיין נדן
!זיי ווערן, חלילה, פארזעסן


לערנט ווייטער מנשה
זלאטע, זלאטע!
ס'איז געשריבן אין רש"י
א יידישע טאכטער דארף ניט פרעגן קיין קשיות
זי דארף דאנקען און לויבן דער בורא
אז זי האט א מאן א בן תורה
און אז ס'איז נישטא אויף היינט
ס'איז נישטא אויף מארגן
(האבן מיר א גרויסן בורא (גאט
און ער וועט שוין זארגן

Maybe some of our Russian friends here can help us out on the exact Russian translation, although most of the words I could figure out myself.

8 comments:

Anonymous said...

Where can I hear this song sung?

Mottel said...

They are translations of the Yiddish before them -perhaps a refrain of sorts.

Anonymous said...

Yasher keyach.

הערות -

1) Line 1 - געזעצן should be געזעסען, לענ"ד

2) Line 4 - אים should be עם
, לענ"ד

Limayseh, I am happy to see that you like the song and identify with it and מנשה even though he seems to be a 'snag' or efsher a chagasnik, he is 'only' learning 'nigleh', not 'pnimius haTayreh' un azey vayter.

Anonymous said...

http://www.col.org.il/show_news.rtx?artID=30383

Anonymous said...

We have no bread or hala for kiddush - ניעט ני בולקי, ני חאלי נא קידוש
טאק ני בודיעט נא שבת - There will be nothing for Shabbos
We want to eat - ווייל קושאט כאטשעטסא
אי קושאט טרעבא - Oy we need to eat
י קושאט נוזשנא - Oy we need to eat
סלאווא באגא - Thank G-d

Anonymous said...

"even though he seems to be a 'snag' or efsher a chagasnik, he is 'only' learning 'nigleh', not 'pnimius haTayreh' un azey vayter."
Torah Achas Lekulanu.

Hirshel Tzig - הירשל ציג said...

There's a site that allows you to listen to some old Yiddish songs, but I don't see our song there. I guess you'll need to buy the CD, a good choice in any case.

Hirshel Tzig - הירשל ציג said...

anonymous Monday 10:16pm

Thanks very much, I'm sorry it took this long to post the Thank You.