Monday, February 4, 2013

...אכטונג! צענזאר ביי דער ארבעט

דער גאלאנטער רב זצ"ל הי"ד איז געגאנגען אין שקאלע - אידישע שקאלע, אבער דאך - אלץ אינגל. ס'נישט געווען קיין וויליאמסבורגער מעשה. מ'האט געלערענט צו לעזען און שרייבען מאדיאר בתוך שאר דברי חול. און פון דעם איז אויסגעוואקסען א רב, א צדיק, א מורה הוראה בישראל, וועלכע האט מעמיד געווען תלמידים למאות און איז געגאנגען עקה"ש ווי אן עולה תמימה. נפשו חשקה בתורה פון קינדווייז אהן. אבער פאר'ן נייעם דור איז דאס א פלעק, מאיזה טעם שיהיה. די אייניקלעך ווילען מאכען שיינע שידוכים און זיי פאסט דאס נישט...און אינעם נייעם מהדורא וועט איר דאס נישט זעהן, כאטש אז דאס איז נאר מוסיף צו זיין גדלות. אינעם אלטען מהדורא איז דא א לאנגע נספח מיט תולדות. אין די נייע מהדורא - מאכט מען עס גאר שנעל, מ'לויפט גלייך קיין אונסדארף. מ'פארגעסט אבער וויסען אז די פאטער איז געווען א שוחט, א  חסידישער איד, און דאך איז ער געגאנגען אין שקאלע אין פאפא. ווייל אזוי איז געווען די סדר איז אונגארן -  מ'דארף דאס נישט אויסמעקן פון די ביכער.אין די קליינע שטעט זענען אידישע קינדער - אינגלעך און מיידלעך - געגאנגען אין פובליק סקולס. אין די גרעסערע שטעט האבען אידן אנגעפירט מיט די שקאלעס, אבער מ'האט געלערענט פונקט ווי אין די ניט-אידישע שקאלעס. דאס איז געווען נאך אסאך שתדלנות ביי די רעגירונג


























10 comments:

Anonymous said...

Oh that Kapeloosh, it's so tall, longer than his entire face. Now that I come to think of it, LeHalocho, it probably constitutes an אהל זרוק.

:-)

Anonymous said...

Can someone translate the yiddish paragraph? my grandfather was a very close talmid of his, and I'd like to know more about him.

yitz said...

can someone translate the yiddish? my grandfather was a very close talmid of his in Galante yeshiva and Id like to know more about him?

Bobov Chusid said...

so did r` shmiel wosner,

but not the belza & new square (springvalley) they are holier then thou.

i would add much more to your list - tzig - and the way it was later printed.

but i"m affraid of YOUR `tzenser` and extreme bias.

Anonymous said...

Good thing chabad doesn't have a censor.

Bonus question. How many of the Tzemach Tzedeks children pravved rebistive in his lifetime?

Tibi Lotzi said...

The Galanter Ruv was a self made man, he build himself up into a Marbitz torah and fiery chosid.
He learned in school as did the majority of hungarian boys. In the last 3 decades before the war, even the Kids of the more chasidic families were working for a diploma. In order to get their Rabunes legaly certified, as the Munkacher Ruv (Minchas Eluzer)learned secular studies to earn a diploma., and the Atzie Chaim hired a teacher for his kids to teach them secular studies....
It gave them more power in their city if the were legal.

jus' wunderin' said...

"Good thing chabad doesn't have a censor."

Tell that to Tzigs boss!!!

Hirshel Tzig - הירשל ציג said...

I also have horns and put snag blood in my matzohs, besides for having a boss.

Pulitzer said...

Moshe Moshel
"Bonus question. How many of the Tzemach Tzedeks children pravved rebistive in his lifetime?"
it was all aired out in 10 kovtzim of Hiechel Habesht? by Reb Amrom Blau, go out and get it, then ask.

Talmud Bavli said...

yea speak about r` moshe son of the alter rebbi

speak about r` aron of ostroshla and the mitele rebbi

speak about kapust or babarusk

speak about the rebistva of the maharas"h

speak about the talmidim/chasidim of the rasha"b and their relationship with the rayat"z

speak about the rebbi`s brothers

speak about the rebbi`s brother-in-law`s

...and more